Bạn đang lên kế hoạch xây dựng một ngôi nhà mơ ước hay một dự án bất động sản lớn? Điều đầu tiên bạn cần quan tâm là chi phí. Nhưng bạn đã biết cách phân biệt giữa khái toán và dự toán, hai khái niệm tưởng chừng giống nhau nhưng lại mang ý nghĩa hoàn toàn khác biệt? Để hiểu rõ hơn về hai khái niệm này, hãy cùng chúng tôi khám phá sâu hơn trong bài viết dưới đây.

Khái toán và dự toán trong xây dựng là gì?

Trong lĩnh vực xây dựng, khái toán và dự toán là hai khái niệm quan trọng liên quan đến việc ước tính chi phí của một dự án. Mặc dù cả hai đều nhằm mục đích dự trù kinh phí, nhưng chúng có những khác biệt cơ bản về thời điểm thực hiện, mức độ chi tiết và độ chính xác.

Khái toán là bước đầu tiên trong quá trình lập kế hoạch tài chính cho một dự án xây dựng, là việc ước tính sơ bộ tổng mức đầu tư trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Mục đích chính của khái toán là cung cấp cho chủ đầu tư cái nhìn tổng quan về chi phí dự kiến, từ đó đánh giá tính khả thi và chuẩn bị nguồn lực tài chính cho các giai đoạn tiếp theo.

Dự toán, bước tiếp theo sau khi thiết kế chi tiết của dự án đã hoàn thành, là quá trình tính toán chi tiết chi phí cần thiết để thực hiện một dự án xây dựng trong giai đoạn thiết kế kỹ thuật và thi công. Dự toán sẽ xác định chính xác chi phí của từng hạng mục công việc, làm cơ sở cho việc lập kế hoạch tài chính chi tiết và quản lý chi phí hiệu quả trong suốt quá trình thi công.

Khái toán

Khái toán thường được thực hiện ở giai đoạn đầu của dự án, cung cấp cơ sở để đưa ra quyết định về tính khả thi tài chính của dự án và giúp đảm bảo rằng dự án được hoàn thành trong phạm vi ngân sách.

• Mục đích: Ước tính tổng mức đầu tư của dự án trong giai đoạn lập dự án đầu tư.
• Độ chính xác: Thấp hơn so với dự toán, thường có sai số lớn hơn (khoảng ±20%).
• Thời điểm thực hiện: Giai đoạn đầu của dự án, khi chưa có nhiều thông tin chi tiết.
• Nội dung: Bao gồm các chi phí tổng quát như chi phí xây dựng; chi phí thiết bị; chi phí quản lý dự án; chi phí dự phòng; chi phí tư vấn; chi phí bồi thường; hỗ trợ và tái định cư và bao gồm thêm những khoản chi phí phát sinh không nằm trong các mục đã nêu. 
• Cơ sở lập: Dựa trên kinh nghiệm, các dự án tương tự, hoặc các số liệu thống kê.

Dự toán

Dự toán thường được sử dụng để theo dõi tiến độ của dự án và để đảm bảo rằng dự án được hoàn thành trong phạm vi ngân sách. Nó cũng có thể được sử dụng để so sánh các nhà thầu khác nhau và để đàm phán hợp đồng.

• Mục đích: Xác định chi tiết chi phí cần thiết để thực hiện dự án.
• Độ chính xác: Cao hơn so với khái toán, thường có sai số nhỏ hơn (khoảng ±10%).
• Thời điểm thực hiện: Giai đoạn thiết kế kỹ thuật và thi công dự án.
• Nội dung: Dự toán thường được chuẩn bị sau khi khái toán đã được hoàn thành. Nó dựa trên các thiết kế kỹ thuật chi tiết của dự án và bao gồm các thông tin sau: Danh sách các hạng mục công việc (đào móng, đổ bê tông và lắp đặt thiết bị…); Khối lượng vật liệu (xi măng, cát và thép…); Chi phí vật liệu (chi phí của từng loại vật liệu, bao gồm cả chi phí vận chuyển và xử lý); Chi phí nhân công (tiền lương, phúc lợi và thuế); Chi phí thiết bị; Chi phí dự phòng; Chi phí cho các dịch vụ chuyên môn (kỹ thuật, kiến trúc và tư vấn pháp lý)
• Cơ sở lập: Để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy, dự toán được lập dựa trên Bản vẽ thiết kế chi tiết; Định mức kinh tế kỹ thuật; Đơn giá vật tư; Đơn giá nhân công; Đơn giá máy móc thiết bị; Các quy định và tiêu chuẩn hiện hành. Ngoài ra, dự toán cũng có thể tính đến các yếu tố khác như điều kiện địa hình, thời tiết, lạm phát và rủi ro.

Tóm lại, sự khác biệt cơ bản giữa khái toán và dự toán nằm ở mức độ chi tiết và thời điểm thực hiện. Khái toán là ước tính sơ bộ, được thực hiện ở giai đoạn đầu của dự án, nhằm đưa ra cái nhìn tổng quan về chi phí. Do đó, độ chính xác của khái toán thường thấp hơn. 

Ngược lại, dự toán là ước tính chi tiết, được thực hiện ở giai đoạn sau, khi các thiết kế kỹ thuật đã hoàn thiện. Dự toán phân tích chi phí đến từng hạng mục công việc, vật liệu, nhân công, v.v., dẫn đến độ chính xác cao hơn. 

Hy vọng những thông tin trên giúp bạn phân biệt rõ ràng sự khác nhau giữa khái toán và dự toán, từ đó áp dụng phù hợp vào từng giai đoạn của dự án.